Lehçede Durum Dilbilgisi (Case Grammar) Ve Çoğul Yapma Yöntemleri (1. Bölüm - Kısım 2)(Konu 54)

Merhaba Arkadaşlar!

Blogumda konunun devamı göreceğiz. Beni çok zorlayan, konunun 2. kısmın özetini çıkarmaktı. Burada istisnalara ve detaylı anlatıma fazla girmeyeceğim. Daha detaylı bilgi için diğer kaynaklara bakınız.

 

C.2 ) Eril İsim Çoğulu - Adamlar(ya da Erkekler)

Not: Arkadaşlar, bu konunun başlığına uygun cümle bulamadığım için çeviriden yazdım. Bu konunun başlığı bilen varsa lütfen blogumun yorum kutusuna yazınız. İleriki revizyonlarda onu güncelleyeceğim.

 

* Çoğul Eki "-i" kullanıldığı yerler(sonu k, g ve r ile bitenler hariç):

Chłop -- Chłopi --> Köylü - Köylüler

Student -- Studenci --> Öğrenci - Öğrenciler

 

İpucu: Arkadaşlar, aşağıda yazacağım ünsüz harf değişikliklerini lütfen inceleyin ve iyice ezberleyiniz. Çünkü onlar karşınıza çıkacaktır:

 

b --> bi   

ch --> si/ś 

d --> dzi/dź

ł --> l/li,

n --> ni/ń  

p --> pi   

s --> si/ś

st --> ści/ść

t --> ci/ć

z --> zi/ź

 

* Çoğul Eki "-y" kullanıldığı yerler:

Eril ismin sonu "k, g ve r " ile bitenler bu kural uygulanabilir:

Aktor -- Aktorzy --> Aktör - Aktörler

Kierownik – Kierownicy --> Müdür - Müdürler

 

İpucu --> Aşağıdaki çoğul ekli hallerine lütfen bakınız ve ezberleyiniz:

g --> dzy

k --> cy

r --> rzy

 

Kural:

Eril isimin sonu "c, ca, ve iec" ile biterse  --> Çoğullu hali "-cy"

Eril isimin sonu " niec" ile biterse  -->  Çoğullu hali "-ńcy" olur.

 

Aşağıdaki örnekleri inceleyelim arkadaşlar:

 

Chłopiec -- Chłopcy --> Erkek çocuk - Erkek çocuklar

Cudzoziemiec -- Cudzoziemcy --> Yabancı - Yabancılar

Mieszkaniec -- Mieszkańcy --> Sakin - Sakinler

 

*Uyarı --> Bu gruptaki isimler aynı zamanda "-owie" eki alabilir!

 

* Çoğul Eki "-e" kullanıldığı yerler:

 

--> Eril isminin sonu "cz, j, l, rz ve sz" ile bitenler:

Lekarz -- Lekarze --> Doktor - Doktorlar

Złodziej -- Złodzieje --> Hırsız - Hırsızlar

Żołnierz -- Żołnierze --> Asker - Askerler

 

--> Eril ismin sonu '  ile bitenler:

 

Arkadaşlar bunu nasıl izah edeceğimi bilmiyorum ama örneklere bakarak ne olduğunu tahmin edebilirsiniz: 

Gość -- Goście --> Konuk - Konuklar

 

--> Eril ismin sonu "-anin" ile bitenler:

 

*Bazı ulus isimlerinin çoğul halleri yazarken kullanılır:

Słowianin -- Słowianie --> Slav - Slavlar    < -- Arkadaşlar, isim sonundaki "n" harfi düşüyor. 

Amerykanin -- Amerykanie --> Amerikalı - Amerikalılar

 

* Çoğul Eki "-owie" kullanıldığı yerler:

* Aile üyeleri, bazı ulusların isimleri, meslekler ve soy isimlerinde kullanılıyor.

Profesor -- Profesorowie --> Profesör - Profesörler

Syn -- Synowie --> Oğul - Oğullar

 

*  Eril ismin sonu '  ile bitenler:

Uczeń -- Uczniowie --> Çırak -- Çıraklar

Uyarı --> Arkadaşlar, bu gruptaki eril isimler çoğul eki " -y " alabilir. Ben ayrıntılara girmeyeceğim. Bu kısımla ilgili detayları Lehçe dilbilgisi sitelerinde ya da dilbilgisi kitaplarından öğrenebilirsiniz.  

 

İstisnalar:

Brat-- Bracia --> Kardeş - Kardeşler

Ksiądz -- Księża --> Keşiş - Keşişler

Mężczyzna -- Mężczyźni --> Adam - Adamlar

Człowiek -- Ludzie --> İnsan - İnsanlar

Bu konuyu burada bitiyorum arkadaşlar. Biraz uzun bir konu oldu ama bu konu sizin gözünüzü korkutmasın. Zor görünen şeyler zamanla basit gelmeye başlıyor. Öğrendiklerimizle bol bol pratik yapmanızı tavsiye ediyorum arkadaşlar. Konunun ikinci bölümü işlerimin yoğunluğu nedeniyle gecikebilir. Elimden geldiğince onları bitirmeye çalışacağım. Yakın zamanda yeniden görüşmek dileğiyle Allaha emanet olunuz arkadaşlar! İyi çalışmalar!

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Not: Arkadaşlar! Burada Lehçe sözcüklerin Türkçe okunuşu yaklaşık olarak verilmiştir. Bazı okunuşlar yanlış olabilir. Konularda varsa ifade ya da cümle için eksiklikler, eksik olanları tam yazıp, yanlış olanları düzeltip güncelleyeceğim. Lehçe ve Türkçe cümle kuruluş yanlışım ya da imla hatası olursa;  gözden kaçırdığım bir şey olursa;  önerileriniz veya eleştirileriniz varsa, lütfen buraya yazınız. Sizlerden alacağım öneri ve görüşlerinden yararlanarak bu bloğumu daha iyi yazacağım ve ona göre güncelleyeceğim. İlgilinize teşekkür ederim.

Note: I write this blog for my hobby. Friends! If I do something wrong in Polish lessons- for instance, words, sentences, and conversations... etc, please warn or tell me. If you have any opinions, wishes, about this Polish lessons, please tell me them. Your opinions are very important for me. Thanks for your interest.