Merhaba
Arkadaşlar!
Uzun
bir aradan sonra tekrar beraberiz. Arkadaşlar
sizlere şunu söylemek istiyorum: Bu
blogun eskizini
kurban
bayramında bitirmiştim. Blogumda
konu yazmak, konu ile fikir almak ve
örnekler vermek
için ne yazık ki eskisi gibi Leh(Polonyalı) arkadaş bulamıyorum.
Bu nedenle blogumun yazısı gecikmektedir. Polonyalıların(Lehlerin)
bize kızgın olmalarından mı yoksa dışarıdaki imajımız kötü
olmasından mı kaynaklanıyor, bilemiyorum. Kafamda bir - iki konu
yazmak vardı ama şu şartlar altında, onların
desteği olmadan yeni konuları
yazmam mümkün değil... Sanırım bu son blogum olacak gibi
görünüyor. Yeni projelere ve iki
hafta önce öğrenmeye
başlamış
olduğum yabancı
dile odaklanmaya karar verdim. Umarım sizler beni anlarsınız...
Konumuza
dönelim. Önceki
bölümünde, Lehçede durum bilgisindeki üç cins isim için vasıta
hali (araç durumu) öğrenmiştik. Bu konuda Lehçede "Kalma ya
da Yer Belirtme Durumu (-de hali)" hakkında kısaca kullanımın,
onları nasıl tekil ve çoğul yapıldıklarını göreceğiz.
Konuyu ana hatlarıyla yazıyorum. Fazla detaylı bilgi için lütfen
diğer kaynaklara bakınız:
(Not/Note:
Bana dün akşam bu konuda yardımcı olan Leh sohbet arkadaşlarım Wiktoria ve
Laura'ya buradan çok teşekkür ediyorum. / Thanks to my Polish
chatmates Wiktoria and Laura who helped me last time for some examples of this subject last night.)
6) Kalma, Bulunma ve Yer Belirtme Durumu (-de Hali) --> Miejscownik - The Locative Case
Sorusu:
--> O
czym? O kim? --> Neden?
Kimde(n)
*
Bazı edatlardan sonra kullanılır.
Na
--> -de,
-da/ üstünde, üzerinde
Po
--> civarında
/ sonra
Przy
(T.O = Pşı) --> Yakın,
Yakınında, yanında
W
--> İçinde,
-de,-da
Aşağıdaki
örnekleri beraber görelim arkadaşlar:
Książka
leży
na stole.
--> Kitap
masanın üzerinde duruyor.
Wiktoria
mieszka przy
ulicy
Ortakoye. -->
Wiktoria
Ortaköy Sokağın yakınlarında oturuyor.
Laura
i Wiktoria spacerują po
parku --> Laura
ve Wiktoria parkın etrafını geziyorlar.
<- Bizim dilimize uygun olarak çevrilmiştir.
Tabela
wisi na
ścianie.
--> Tabela
duvarda asılı.
*
Sabah altıda, akşam beşte... vs gibi zaman dilimlerini ifade etmek
için kullanılır:
O
siódmej rano -->
Sabah
yedide.
O
dziewiątej wieczorem
--> Akşam
dokuzda.
Not:
Yukarıdaki örneklerle ilgili kısaca bilgi almak isteyen
arkadaşlarımız aşağıdaki linke tıklayarak
Konusuna
bakabilirler.
*
Ay ve yılları ifade etmek için kullanılır:
w
kwietniu -->
Nisanda
we
wrześniu -->
Eylülde
Not:
Yukarıdaki örneklerle ilgili kısaca bilgi almak isteyen
arkadaşlarımız aşağıdaki linke tıklayarak
Konusuna
bakabilirler.
*
Bazı "kalma, bulunma ve yer belirtme durumunu" gerektiren
fillerden sonra kullanılabilir.
Bazı fiiller
aşağıda verilmiştir:
-
Dyskutować o...
(T.O= Dıskutovaç
o...) --> ...-i
tartışmak.
Jak
dyskutować o filmach w internecie?
(T.O= Yak dıskutovaç o filmah vinterneçe?)--> internette
filmleri nasıl tartışılır?
-
Kochać się w...
(T.O= Kohaç şe v...)
--> ...-e
aşık olmak.
Kochać
się w Tobie (T.O=
Kohaç şe ftobye) -->
Sana aşığım <- Dilimize göre uygun olarak çevrilmiştir.
-
Marzyć o...
(T.O = Majıç o ...)
--> ..-i
hayal etmek.
Marzyć
o Tobie (T.O = Majıç
o Tobye) --> Seni
hayal ediyorum.
-
Myśleć o ...
(T.O = Mışleç o...)
--> ...-i
düşünmek.
Myślę
o Tobie. (T.O =
Mışle o’tobye) --> Seni
düşünüyorum.
-
Mówić o ...
(T.O = Muviç o...)
--> ...-den
bahsetmek, ...-i konuşmak.
Mówić
o sobie (T.O
= Muviç o sobye) -->
Birinden
bahsetmek.
*
Lokatif durumda kişi zamirlerinin formlarını beraber öğrenelim:
Tekil
o
mnie -->
bende(n)
o
tobie -->
sende(n)
o
nim --> onda(n)
<--
Erkekler, hayvan ve cansız varlıklar için
o
niej (T.O =
onyey) --> onda(n)
<-- Bayanlar için
Çoğul
o
nas --> bizde(n)
o
was (T.O =
ovas) --> sizde(n)
o
nich (T.O =
onih) --> onlarda(n)
Aşağıdaki
örnekleri görelim:
Mówie
o was. -->
Sizden
bahsediyorum.
Myśleć
o nich. -->
Onları
düşünüyorum.
Tekil
Biçimi Nasıl Yapılır?
Lokatif
Durumda Tekil Biçimi
1-)
Eril İsimler:
1.a)
Eril ismin sonu "-b, -f, -m, -n, -p, -w" ile biterse -->
ismin sonuna "-ie"
eklenir:
Chleb
-- Chlebie
--> Ekmek
Dom
-- Domie
-->
Ev
Sklep
-- Sklepie
-->
Dükkan
Tata
-- Tatcie
--> Baba
<-- İstisna
1.b)
Eril ismin sonu "c, ch, cz,d, dż, g, h, j, k, l,rz, sz k, rz, ż
" ile biterse --> ismin sonuna "-u"
eklenir:
Mak
-- Maku
--> Gelincik
Szal
-- Szalu
--> Şal
Bank
-- Banku
--> Banka
Dikkat:
Bazı eril isimler yukarıda bahsettiğim duruma göre ünlü yada
ünsüz harf değişikliği veya düşmesi olabiliyor. Bunu daha iyi
anlamanız için aşağıdaki örnekleri inceleyelim arkadaşlar:
Pokój
-- Pokoju
** --> Oda
Wąż
-- Wężu
** --> Yılan
Stołek
-- Stołku
--> Oturak
<- Ünlü
düşmesine dikkat!
Koń
-- Koniu
**--> At.
Dzień
-- Dniu
--> Gün
Uczeń
-- Uczniu
** --> İlkokul
öğrencisi
<- Ünlü
düşmesine dikkat!
Struś
-- Strusiu
-->
Devekuşu
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Önemli:
** Arkadaşlar,
önceki konularda Lehçede bazı ünsüzlerin ek alınışları
sırasında değişikliklerden bahsetmiştim. Konuyu atlayan ya da
onları unutan arkadaşlarımız varsa lütfen aşağıdaki ünsüz
değişikliğini inceleyiniz ve onlarla ilgili pratik yapınız:
**
-ć
<---> -ci
, -ń
<--->
-ni
, -ś
<--->
-si,
-ź
<-->
-zi
**
-ą <---> -ę
ya da -e
; -ó
<---> -o
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
2-)
Dişil İsimler:
Dişil
isimler Lokatif durumda alınan tekil formu, "Yönelme hali"nin
formuyla hemen hemen aynıdır. Kısaca:
**
Lokatif durumdaki dişil isimler = Yönelme halindeki dişil isimler.
"Yönelme
hali"nin konusunu görmek isteyen arkadaşlarımız aşağıdaki
linke tıklayıp konu hakkında bilgi alabilirler:
3-)
Nötr İsimler:
Nötr
isimlerin lokatif durumundaki --ismin sonu "-um"
ile bitenler hariç-- tekil formu yukarda anlattığım eril
isimlerin formuna benziyor. Bunun yanında bazı kurallarını da hep
beraber görelim:
***
Nötr ismin sonu "-o"
ile bitenler -->
a-) isim sonunda "-e
ya da -ie"
takısı alır:
Okno
-- Oknie
--> Pencere
Szkło
-- Szkle
-->
Cam
Kino
-- Kinie
--> Sinema
Wino
-- Winie
--> Şarap
b-)
ismin sonunda "-u"
takısı alır:
***Dikkat!
--> Bu kural nötr ismin sonu "-ch,
- g, -j, -k ve -l"
bitenler ile geçerlidir!
Oko
-- Oku
--> Göz
Ciastko
-- Ciastku
--> Kek
Echo
-- Echu
--> Yankı
Ucho
-- Uchu
-->
Kulak
**
Eğer nötr ismin sonu "-e"
ya da "-ie"
biterse--> sondaki "-e"
harfi, "-u"
olur.
Bunu anlayabilmeniz için aşağıdaki örnekleri görelim:
Całkowanie
-- Całkowaniu
-->
İntegral
Mieszkanie
-- Mieszkaniu
-->
Apartman
Morze
-- Morzu
-->
Deniz
*** Nötr ismin sonu
"-ię"
ile bitenler -->
isim sonunda "-ieniu
ya da
-ęciu"
takısı alır:
imię
-- imieniu
-->
İsim
Zwierzę
-- Zwierzęciu
-->
Hayvan
Nasıl
Çoğul Yapılır?
Lokatif
Durumun Çoğul Biçimi:
**
İsimlerin çoğu vasıta durumunda " -ach"
takısı alırlar.
Stół
-- Stołach
-->
Masalar
Okno
-- Oknach
-->
Pencereler
Dom
-- Domach
-->
Evler
Krzesło
-- Krzesłach
-->
Sandalyeler
Konuyu
burada bitiriyorum. Arkadaşlar! Lehçede
durum bilgisinin 7. maddesi olan "Hitap
hali (Seslenme Durumu)" kullanım alanı çok az olması
nedeniyle konuyu yazmayacağım.
Kafanıza takılan
sorular varsa lütfen Leh(Polonyalı) arkadaşlara ya da Google'a
sorunuz. Kendinize iyi bakınız! İyi çalışmalar arkadaşlar....
--------------------------------------------------------------------------------------------
Not: Arkadaşlar! Burada Lehçe sözcüklerin Türkçe okunuşu yaklaşık olarak verilmiştir. Bazı okunuşlar yanlış olabilir. Konularda varsa ifade ya da cümle için eksiklikler, eksik olanları tam yazıp, yanlış olanları düzeltip güncelleyeceğim. Lehçe ve Türkçe cümle kuruluş yanlışım ya da imla hatası olursa; gözden kaçırdığım bir şey olursa; önerileriniz veya eleştirileriniz varsa, lütfen buraya yazınız. Sizlerden alacağım öneri ve görüşlerinden yararlanarak bu bloğumu daha iyi yazacağım ve ona göre güncelleyeceğim. İlgilinize teşekkür ederim.
Note: I write this blog for my hobby. Friends! If I do something wrong in Polish lessons- for instance, words, sentences, and conversations... etc, please warn or tell me. If you have any opinions, wishes, about this Polish lessons, please tell me them. Your opinions are very important for me. Thanks for your interest.
